Жаңылыктар

Президенттин Иш башкаруучусу Каныбек Туманбаев мамлекеттик кызматтардын жеткиликтүүлүгүн арттырууга багытталган дагы бир жаңы мүмкүнчүлүк тууралуу өзүнүн фейсбук баракчасында билдирди. “Бүгүн биз дагы бир маанилүү жаңылыкты элге тартууладык. Президент Садыр Жапаровдун санариптештирүү боюнча тапшырмасынын алкагында мамлекеттик ипотекага ‘Түндүк’ мобилдик тиркемеси аркылуу онлайн түрдө кезекке туруу мүмкүнчүлүгү ишке ашты. Мурда документтерди чогултуп, кол менен толтуруп, көп убакыт коротушчу. Эми болсо баары жеңилдеди – болгону 2–3 мүнөттө бардык маалымат автоматтык түрдө толтурулат. Жада калса жубайыңдын макулдугу да тиркеме аркылуу ыңгайлуу жана мыйзамдуу жол менен берилет. Бул жарандар үчүн шарттарды жеңилдетүүгө багытталган дагы бир реалдуу кадам. Президенттин тапшырмалары ырааттуу аткарылып, мамлекеттик кызматтар элге жеткиликтүү болуп баратат”, — деп жазды Туманбаев. Эске салсак, «Түндүк» тиркемеси аркылуу буга чейин да ID-карта алуу, ЖААК күбөлүктөрүн кайра чыгартуу жана башка кызматтар жеткиликтүү болгон. Эми бул тизмеге мамлекеттик ипотека боюнча онлайн кезекке туруу мүмкүнчүлүгү да кошулду.

Кыргызстан биометрикалык паспортторду өз алдынча өндүрүп, чет өлкөлөргө экспорттой баштады. Алгачкы өнөктөш — Түштүк Африкадагы Намибия Республикасы болду. Президенттин Иш башкаруучусу Каныбек Туманбаевдин расмий маалыматына ылайык, “Учкун” ачык акционердик коому менен Намибия ортосунда 130 миң даана паспорт боюнча биринчи келишим түзүлүп, даяр продукция ийгиликтүү жөнөтүлгөн. 10-июнда Намибиянын расмий делегациясы Бишкекке келип, документтердин сапатына жогору баа берип, экинчи контрактты түзүү боюнча сүйлөшүү өткөрүштү. Ошондой эле алар башка тармактар боюнча дагы кызматташууну көздөп жатканын билдиришти. Каныбек Туманбаевдин айтымында, бул ийгилик Кыргыз Республикасынын Президенти Садыр Жапаровдун демилгеси жана саясий эркинин негизинде мүмкүн болду. Бүгүн мамлекеттик ишканалар өндүрүштүк мүмкүнчүлүгүн кеңейтип, эл аралык рынокко чыга баштады. Буга чейин Кыргызстан өзүнүн паспортторун чет өлкөлөрдө — башка мамлекеттердин заводдорунда жасатып келген. Эми болсо, тескерисинче, Кыргызстанда өндүрүлгөн жогорку сапаттагы документтерди чет мамлекеттерге экспорттоо жолу ачылды.

Бүгүн “Ала-Арча” мамлекеттик жаратылыш паркында, өзгөчө камкордукка муктаж балдар үчүн арналган майрамдык иш-чара болуп өттү. Иш-чарага Сокулук жана Москва райондорундагы, ошондой эле Бишкек шаарындагы үч адистештирилген мекемеден мүмкүнчүлүгү чектелген балдар жана алардын коштоочулары чакырылды. Майрамдык программада оюн-зоок, концерттик номерлер жана меймандостук атмосфера камтылды. Балдарды аниматорлор тосуп алып, ар кандай оюндар жана бийлер менен шаңга бөлөштү. Андан соң белгилүү аткаруучулар — Жан Сабыров, Нурмат Садыров, Аваз Акимов жана Айдана Дека, ошондой эле президенттик камералык оркестр “Манас” балдар үчүн атайын даярдалган музыкалык номерлерди аткарышты. Иш-чаранын жүрүшүндө балдарга майрамдык маанай тартуулоо максатында ар түрдүү белектер ыйгарылды. Айрымдарына оюнчуктар, планшеттер жана наушниктер берилсе, мүмкүнчүлүгү чектелген бөбөктөргө ылайыкташкан коляскалар тапшырылды. Кээ бир балдарга телефондор жана алар кыялданган жекече белектер да даярдалып, кубаныч тартууланды. Бул иш-чара — балдар үчүн гана эмес, бүтүндөй коом үчүн үмүт жана боорукердик менен сугарылган күн болду. Президент Садыр Нургожоевич Жапаров жетектеген мамлекеттик саясаттын жүрөгүндө дал ушул — адамдын тагдыры, өзгөчө балдардын бакубат келечеги турат. “Ар бир коом өзүнүн балдарына болгон мамилеси менен өлчөнөт. Президент Садыр Нургожоевич Жапаров мүмкүнчүлүгү чектелген балдарды коомдун толук кандуу мүчөсү катары көрүүгө үндөп келет. Бул жөн гана социалдык колдоо эмес — бул инсандык ар-намысты таануу. Биз ушул мамилени турмушка ашырууну парз катары кабыл алып, мамлекеттин жүзү болгон балдардын кубанычын көбөйтүүгө умтулабыз,” — деп белгиледи Президенттин Иш башкаруучусу Каныбек Тургунбекович Туманбаев.

Үч жыл ичинде бүтүндөй система өзгөрдү… 2022-жылы Каныбек Туманбаев Президенттин Иш башкармасынын жетекчиси болуп дайындалганда, бул мекеме тейлөөчү гана кызмат катары кабылданып келген. Бирок Президент Садыр Жапаров ишеним артып, түз колдоо көрсөткөндөн кийин — бул структура чыныгы мамлекеттик механизмге айланды. Президенттин Иш башкармасы үч жыл ичинде ондогон курулуштардын, реформалардын, санариптик өзгөрүүлөрдүн жана финансылык туруктуулуктун негизги аткаруучусуна айланды. Жыйынтыктар сөз менен эмес, иш менен далилденди. Жаңы Президенттик администрация — өзгөрүүлөрдүн символу. Кыргыз Республикасынын Президенттик администрациясынын жаңы имараты — «Ынтымак-Ордо» — Президент Садыр Жапаровдун тапшырмасы менен, Президенттин Иш башкармасы тарабынан ишке ашырылган ири мамлекеттик долбоорлордун бири болуп калды. Имарат кыска мөөнөттө курулуп, бүгүн өлкө башкаруусунун заманбап борборуна айланды. Санариптик чечимдер, энергияны үнөмдөөчү системалар жана функционалдык пландаштыруу менен жабдылган бул комплекс — ачык-айкын жана натыйжага багытталган бийликтин жүзү катары кабыл алынууда. 100дөн ашык бүткөн же оңдолгон объект — бул башталышы гана. Үч жыл ичинде Президенттин тапшырмасынын негизинде, Президенттин Иш башкармасы тарабынан 100дөн ашык объект курулуп же капиталдык оңдоп-түзөөдөн өткөрүлдү. Алардын арасында оорукана, мектеп, спорт залдар, маданий жайлар, мамлекеттик мекемелер жана реабилитациялык борборлор бар. Ар бир бүткөн объект — өлкө өзгөрүп жатканын тастыктаган жандуу мисал. Ири курулуштар ишке ашып жатат. Бишкекте 51 миң орундуу улуттук стадиондун курулушу жүрүп жатат. Президент Садыр Жапаров өзү баштаган бул долбоор — келечек муундар үчүн маанилүү белек болуп калат. Мамлекеттик ипотекалык программа алкагында 62 миң батирдин курулушу башталып, бүгүнкү күндө 3 миңден ашык үй-бүлө өз үйүнө ээ болду. 20 жылдан бери токтоп турган Улуттук банктын имараты дагы соңуна чыгып калды. Коомдук жана социалдык чөйрө өзгөрүүдө. Президенттин тапшырмасы менен, элге түздөн-түз тиешеси бар социалдык жана маданий объектилерди жаңыртуу иштерин Президенттин Иш башкармасы ырааттуу жана жоопкерчилик менен ишке ашырып жатат. Реабилитациялык борборлор, оорукана, билим берүү мекемелери заманбап шартта кайрадан ишке берилүүдө. Жаңы эс алуу аймактары, сейил бактар, маданий жайлар курулуп, жарандар үчүн ыңгайлуу жана коопсуз чөйрө калыптанууда. Мындай өзгөрүүлөрдүн ачык мисалы — “Ала-Арча” мамлекеттик жаратылыш паркындагы жаңылануу. Бул жерде экотропалар, амфитеатр, санариптик тейлөө, жаңы эс алуу зонасы курулуп, парк заманбап форматта элге кайтарылды. Көп нерсе сөз эмес, иш менен далилденди: 2021-жылы мекеменин кирешеси 586,7 млн сом болсо, 2024-жылы — 8,3 млрд сом. 2025-жылга план — 11,1 млрд сом! Быйыл эле, төрт айда — 4,1 млрд сом түшкөн. Башкача айтканда — 16 эсе өсүш болгону 2,5 жылда. Санариптик реформалар — системалуу негизде. “Кызмат” мамлекеттик мекемеси Президенттин Иш башкармасынын карамагына өткөрүлүп, мамлекеттик кызмат көрсөтүү системасы толук реформалана баштады. Жаңы IT-бөлүм түзүлдү. Учурда 7 кабаттуу заманбап IT-борбордун курулушу жүрүп жатат. “Түндүк” платформасы да кайра каралып, толук жаңыланууда. Бүгүн ал мурдагыдай жөн гана маалымкаттык кызмат эмес. Жакынкы убакта “Түндүк” жарандар үчүн бардык мамлекеттик кызматтарды бир платформа аркылуу сунуштаган санариптик экосистема катары иштей баштайт. Мында бюрократиясыз, кезексиз, тез жана ачык форматтагы мамлекеттик тейлөө негизги принцип болот. Бул иштердин аркасында эң негизги фактор — Президент Садыр Жапаровдун саясий эрки, ишеними жана түз колдоосу. Ал тапшырма гана эмес, ишеним да берди. Натыйжада — жоопкерчиликти алган команда иш менен сүйлөй баштады. Үч жылда жасалган иштер — бул чоң өзгөрүүнүн башаты гана. Бүгүн Президенттин Иш башкармасы — жөн гана чарбалык орган эмес, өлкөнүн келечегин курууда жетекчи ролду аткарып жаткан стратегиялык мамлекеттик түзүм.